Özetle Tengricilik Nedir?

Özet bilgiyi seven halkımız için Tengri inancını şu şekilde hızlıca özetleyebiliriz:

Merkezinde Tanrı / Tengri / Gök Tanrı denilen ve her varlığın kendisinden türeyip çeşitlendiği bir yaratıcıya inanılır ve tapılır.

Bu Tanrı, insanlar ile hiçbir aracı kurmaksızın doğrudan iletişime geçer. Yani Tengri ile iletişim kurmak için herhangi bir din adamına, ibadethaneye veya kutsal kitaba ihtiyacınız yoktur. Yapmanız gereken şey gönül gözünüzü açmak, doğa ile uyumlu halde olmaktır.

Tengri, hiçbir ibadete gereksinim duymaz. Bu yüzden Tengricilik'te yapılan ibadetler kişinin ve toplumun huzuru için düzenlenen ayinlerdir. 

İbadetlerin hemen hemen tamamında müzik ve dans yer alır. Türklere has müzik aletleri çalınır; eski destanlar, koşuklar söylenir ve bu törene katılan herkes duygusal anlamda coşkunluk yaşar. Olumlu enerjisi yükselir ve kendisinde birçok işi yapmak için güç bulur.

Tengricilik'te var olan her şeyin bir ruhu vardır ve bu inançtan hareketle üstün bir canlı tanımlaması yoktur. Yani insan, en üstün ve özel varlık değildir. Tengri katında bir taş ile insan arasında belirgin bir kademe farkı yoktur.

Kutsal kitabı olmayan, din adamı olmayan Tengricilik'te, kam adı verilen özel kişiler yer alır. Bu kişiler din adamı zannedilse de, aslında bundan ötedirler. Kamlar, toplumun ve insanın hem ruhsal hem de bedensel problemlerine sanat yordamıyla ve çeşitli bitkilerden hazırlanma emleriyle (ilaçlarıyla) derman olur. Bu şekilde ruhlarımızı sağaltır.

Kamlar özel kişilerdir ve genelde atadan kişiye geçer. Hem kadın hem de erkek kam olabilir. Yani anadan veya babadan kamlık geçebilir. 

Sözü edilmişken Tengricilik'te kadın-erkek arasında da bir dengeden bahsetmeliyiz. Türkler ne anaerkil, ne ataerkil yaşamış bir toplumdur. Türk kültürü bünyesinde hem anaerkilliği hem de ataerkilliği bir arada barındırır.

Çünkü Türk mitolojisine göre, Yer Anamız ise Gök de Babamızdır. Varlığımızı hem erkek hem de dişi güçlere borçluyuz. Birinden biri olmazsa, bizler var olmazdık. Bu yüzden iki cinsiyet de kendince haklara ve sorumluluklara tabiidir.

Tengricilik Nedir? diye soranlara diyeceğimiz en önemli şey ise; Tengricilik doğa ile uyum içinde olmaktır. 

Yaparak ve yaşanarak öğrenir Tengricilik ve elimizdeki en önemli ve yegane kutsal kitap; doğadır. Doğanın okunması içinse şu an elimizde en geçerli rehber doğa bilimleri bulunmaktadır. Dogmatikliği barındırmayan Tengri inancında, Tengri bilgisine yakınlaşmak için doğayı ve doğa güçlerini çözmek durumundayız. Bu yüzden de bilime ağırlık vermeli, bilim ile uğraşanları desteklemeliyiz.

Özetle Tengricilik, yaşamın ta kendisidir. Kişinin çocuklarına ve atalarına karşı sorumlu olduğunu hatırlatır. Problemlerin dogmatik yollar ile değil, sorumluluk bilinci ile çözülmesini öğütler. Bu yüzden eski Türk hukuk sistemi her zaman kuvvetli olmuştur. Devletlerimiz yıkılsa da, Türk töresi asla unutulmamıştır. Töreden ne zaman uzaklaşılırsa veya töre yozlaşırsa Türk ili de harap olmuştur.