Tengricilik - Genel Özet

Tengrici kimdir? Tengricilik nedir?
Tengrici ne demektir?
Tengri sözcüğü eski Türkçede “Tanrı, gökyüzü” anlamına gelen bir sözcüktür. Kökeni çok eskilere dayanan bir söz olup Orhun Yazıtlarında da çözümlenen ilk sözcüktür. "Old Turkic letter I.svgOld Turkic letter R2.svgOld Turkic letter NG.svgOld Turkic letter T2.svg. Türklerde ve Moğollarda bulunan ortak bir söz olup “insan gibi kişiselleştirilemeyen, karakterize edilemeyen göklerin tini, ruhu” tanımına denk düşer. Bütün bu doğa ve kozmos sisteminin ruhunu ifade eder. Gök sözü ile kastedilen bengülük yani “sonsuzluk” tur. Sonsuz bir enerji, yaratıcı; değişen ve değiştiren ruhtur Tengri. Zamanla kendisi de doğa ile değişir, enerjisini farklı şekilde ortaya çıkarır ve bu karşılıklı etkileşimle doğa da değişir. Bütün bu değişimler Türklerce gözlemlendiğinden, Tengri’nin sabit yasaları ve dogmatik kitapları ya da kilise benzeri kurumları yoktur, olamaz. İşte bu sonsuz güç ile bağlantıya geçip öz yaşamını bu gücün bir parçası haline getirmeye çalışan, doğanın işleyişine saygı duyan ve felsefi olarak kaderci olmayıp Tengrisel değişim ve gelişim ilkesine inanan, ruhunu Tengri’nin evladı olarak temiz tutmaya gayret edenlere “Tengrici” denir.

Tengriciler neye inanırlar?
Tengriciler kısaca ifade edilirse, atalarından miras kalan ya da kendi akılları ve gözlemleri ile ulaştıkları felsefi ve ruhani öğretilere inanırlar. Genel olarak Kam Karatelpek bu inanışı “7 Balıq” (Yedi şehir) olarak ilkeleştirmiştir. Bu ilkeler de sabit olmayıp zamanla değişmeye ve gelişmeye açıktır. Yani Tengriciler, hiçbir kişinin Tengri ile özel olarak konuşup mesajlar getirdiğine inanmazlar. Bu kişilere itibar etmezler. Çünkü Tengri kimse ile özel sohbet etmez, herkes Tengri’den öğrenir ve herkes Tengri’nin evladıdır. Şeyh-mürit, peygamber-ümmet, öğretmen-öğrenci ilişkisi yoktur Tengricilikte. Tengri, bütün bu doğa ruhlarının genel adı olmakla birlikte; Tengri’nin doğada zuhur ettiği değişik formlar da vardır. Bunlar “Tengri” adıyla anılmaz ancak Tengri’dendir. Yardımcı değillerdir, Tengri gücünün başka formlarla ortaya çıkmış, özel halleridir. En bilineni Yer Ana Umay, Toprak Ana, Ayaz Ata, Ay Dede’dir. Bütün bunlar yalnızca simgedir. Yoğun soyut güçlere verilen adlardır. Bu ruhlara da saygı duymak, gereklidir.
Tengricilik mezhepleri nelerdir?
Tengricilik, zamanla değişir. Kişiden kişiye değişir, durumdan duruma değişir. Ancak Kam Karatelpek, eski Tengri öğretilerini eleyip eskimiş olanları inançtan çıkarıp yeni çağdaş görüşü ortaya koymaya çalışmıştır. Bunu “Ulu Yılga” olarak adlandırmıştır. Biz bu sitede genel olarak “Ulu Yılga” yolunu izleyeceğiz. Bu yüzden burada alacağınız bilgiler, internet sitelerinde okuduğunuz Tengrici öğretilerle çatışabilir. Bu bağlamda düşünüldüğünde, Tengriciliğin en çağdaş ve yeni hali Ulu Yılga yoludur.
Tengrici ibadeti nasıldır?
Tengrici ibadeti ilk olarak gönüllüdür, doğaçlamadır ve kişiye bağlıdır. Yürekten gelen coşku, şükran ve heyecan durumlarında kişi dilediği gibi kendini ifade edebilir. İbadetlerin Türk dilinde yapılması şarttır. Anlamadığın şekilde Tengri ile ve doğa ruhları ile irtibata geçmek mümkün değildir. Her bir sözün, beyninde bir karşılığı ve bir ruhu olmak zorundadır.  İbadetler için özel olarak bir mekan gerekli değildir ancak böyle bir mekan kurulursa da kötü bakılmaz. En büyük ibadet can vermektir. “Cansıza can vermek” doğayı yeşillendirmek, ırmakları temiz tutmak, insanlara ve bütün canlılara kast etmemek, onların içinde bulunan Tengri gücüne saygı duymak ve bu onurdan kimseyi mahrum etmemek, ağaçlar dikmek, sokak hayvanlarını beslemek, yetim ve öksüz çocukları büyütmek, güneşi ve doğayı selamlamak, Tengri’ye doğaçlama şükür etmek, Tengri ile sohbet etmek gibi binlerce yol ile Tengrici dünya görüşüne uygun ibadetler ifade edilebilir.
Tengricilik inancı nasıldır?
Kişioğlu, canlılık alemi ve cansızlık alemi akrabadır. Cansız varlıklar, geleceğin canlılığına gebedir (toprak, su özellikle) Bu akrabalık Tengriseldir, bütün maddeler Tengri enerjisi ile yaşar. Yaşamın nedeni değil; nasılı önemlidir Tengricilikte. Nasıl yaşadığın, nasıl bir kişi olduğun ve nasıl yaşamak istediğindir önemli olan. Neden ise bizlere ait değildir; çünkü yaşamın bir nedeni yoktur. Yaşam yalnızca yaşamdır ve bir nevi şanstır. Çünkü Tengricilik’te madde, varlık hep vardı. Tengri hep vardı, bu yüzden madde hep vardı. Yalnızca zamanla format değiştirdi. Tengri’den kopan maddeler, zamanla bölündü, çoğaldı, değişimlere uğradı. Ancak özü değişmedi. Öz hep Tengridir ve en sonunda dönüş Tengri’ye olacaktır. Bu yüzden canlı olmak ve bir kişioğlu olmak şanstır, çünkü doğada başka türlü bir şekilde de var olabilirdik. Bir taş, ağaç ya da krater olabilirdik –ki bir gün olacağız- ancak şu anki yaşamımızda bir insan olmak ve bunu deneyimliyor olmak bir şanstır ve yaşamın değeri çok iyi bilinmelidir. Çünkü ahrette aynı bu şekilde, bu hislerle dirilme diye bir şey olmayacaktır. Varlık form değiştirecektir. Evet, ölünce yok olmayacağız ancak insan da olmayacağız. Ruhumuz başka bir forma bürünecek. Bu inanç çerçevesince doğaya, canlı ve cansız maddelere, insana bakmak kişiye yepyeni bir dünya görüşü kazandıracaktır. Ruhu arındırıp iyilikleri hakim kılacaktır.
Nasıl Tengrici olunur?
Kısaca Tengrici olmak için hiçbir şart yoktur. En kaba ve düz ifade tarzı ile bir çeşit Deizm ve Panteizm inancının Türk kültürü ile yoğrulmuş halidir. Bir duyuştur, bir hazdır Tengricilik. Yaşamdan zevk almaktır, deneyerek ve yaşayarak öğrenmektir. Kul olmamak, köle olmamak, kadın-erkek, insan-hayvan, her türlü eşitliğe inanmak ve buna saygı göstermektir. İnsanlığı bütün canlılığın üstü olarak değil, bir parçası olarak görmek ve kibirlenmemektir. Aynı zamanda kendisinde bulunan Tengri gücünü fark edip başı dik, onurlu olmaktır. Bu onurun her varlıkta olduğunu bilip kültürlere, diğer dinlere, felsefelere, dinsizliğe, her şeye saygı gösterebilme erdemine sahip olmaktır. Kısaca Tengricilik söz ile değil eylemlerle olunan bir şeydir. Sizi bu felsefeye bağlayan ne bir kilise, ne bir kitap, ne de bir kurum vardır. Kendinizi “Tengrici” olarak adlandırmanıza bile gerek yoktur. Tengricilerin de misyonerlik yapma gibi bir gayesi yoktur. Ruhunu huzura kavuşturmaktır Tengrici olmak, iyi kişi olmaktır özünde. İşte bu kadar basit! 
Nasıl Tengrici olunur, Tengricilik ilkeleri, Gök Tanrı, Gök Tanrıcılık ile Tengricilik farklı mı, Şamanizm nedir, Şamanizm Tengricilik mi, Tengrici ibadetler, Tengricilik’te cennet ve cehennem, Tengrici dünya görüşü, Tengriciler, Ulu Yılga öğretsi nedir, Ulu Yılga gibi konularda sitemiz size bilgi sunmayı amaçlamaktadır.

Sitedeki Bütün Yazıların Listesi:  Bütün Yazılar Tıklayın
Esenlikler dileriz!
Tengriciturkiye.blogspot.com.tr

13 yorum:

  1. Sabahtan beri sitedeki her başlığı dikkatlice okuyup sindirmeye çalışıyorum. Gerçekten aklımdaki soruları o kadar güzel bir şekilde yanıtladınız ki hiç bu kadar kapsamli özüne inen bir site görmemiştim. Kendi özümüz hakkında yazı yazmaya bile korkar olduk. Çok teşekkür ederim cesurca yazılmış ve aydınlatıcı olmuş.

    YanıtlaSil
  2. meraklı genç14 Ocak 2017 15:06

    ibadetleri yapacak ortam yok ne yapmalıyım ? illa ibadet yapmak için gök türçemi bilmem lazımmi ? . ibadetleri yapmazsam dinden çıkarmıyım ?. tengrici olmak için bir yemine ihtiyacım varmıdır ? her byaram günü yapılacakları yapmak zorundamıyım ? sevap-günah sistemi varmı ? zorunu yapılacak neler var ?. çevaplarsanız sevinirim . sağlıcakla....

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Esenlikler.

      1- İbadethanemiz yoktur. Doğa, evren bizim evimizdir.
      2- İbadet dili yoktur. Ana dilinizle Tanrıyla konuşabilirsiniz. Önemli olan söylediklerinizin ifade ettiği anlamdır.
      3- Bu bir din değil, yaşam görüşüdür. Dinlerüstüdür. Ne girersiniz ne çıkarsınız.
      4- Yemine ihtiyacınız yoktur.
      5- Her bayram günü yapacaklarınız, sizin ruh halinizi iyileştirmek içindir. Yapsanız iyi olur, yapmazsanız da günah işlemiş olmazsınız.
      6- Sevap günah kavramı yoktur. Türkçe karşılığı bile yoktur bu kavramların.
      7- Zorunlu yapılacak bir şey yoktur. İyi bir insan olmaya, doğa ile uyumlu olmaya gayret etmek; dengeli bir yaşam sürmek yolumuzdur.

      Sil
    2. o zaman hem müslüman veya hristyan olup hemde tengrici olabilirmiyiz ?

      Sil
    3. Punk; Bunu deneyebilirsiniz. Eğer uyumlu bir şekilde yaşayabiliyorsanız elbette olabilirsiniz.

      Bu dinler ile Tengri inancının karşılaştırmalarına sitemizden bakmanızı öneririm.

      http://tengriciturkiye.blogspot.com.tr/2016/08/tengricilik-ve-diger-dinler.html

      Sil
  3. Kusura bakmayın ama en kısa zaman da İslamiyeti terk edecem aklım daki soruları cevapladınız. Özümüzden çok uzaklaşmışız

    YanıtlaSil
  4. Bence var olmak için ibadethane vs lazım. Yani şu anlamda ben kimliğimde tengrizm yazsın istiyorum ama siz dunlerustu olduğunu bir yaşam biçimi olduğunu söylüyorsunuz. Yani tabii yanlış demiyorum fakat var olmamız için bizimde resmiyet kazanmamız için ibadethane vs gerekli. Yani bilmiyorum pek anlatabildim mi ama

    YanıtlaSil
  5. Binlerce yıl önce atalarımız modern, ileri görüşlü ve eşitçi bir anlayıştayken ne hallere gelmişiz. Yıllar geçtikçe ilkelleşmişiz.

    YanıtlaSil
  6. Anlamadığım şey eğer öldükten sonra farklı bir forma dönüşeceksek ne zaman uçmağa veya tamaga gideceğiz?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Uçmağa varmak Hunların (Türklerin atalarının) Kendi töre ve adetlerince çıkarılmış bir kelimedir , yani Uçamağa varmak Tengri inancında yoktur Hunların Tengi inancına göre uydurduğu saçma bir şeydir. İnsanın yaptıklarının yanına kalmaması için uydurulmuş saçma bir şeydir.

      Sil
    2. Yani Uçmağa varacak şey senin ruhundur başka bir forma dönüşecek şey ise bedenin ve enerjindir , sen insan formunla yaptıklarından sorumlu tutulacaksın diye inanılır Gök Tanrı dininde ama Tengri görüşünde böyle bir şey geçmez

      Sil
  7. Uzun zamanca bana ait bir din arayışı içindeydim Müslümanlık saçmaydı. Tehdit ve ceza bana en sacma gelen de Türkçe konuşurken Arapça süreler okuyup en sonunda duamızı Türkçe yapmamızdı. Belki de bu yüzden tanri bizi anlamıyor diyordum. Atalara ait olan inanç benim aradığım inaçmış buna yillar sonra ulaşmak biraz üzücü
    Topluluk olarak ibadet olmamaı tarikat oluşumunun önüne geçer ben deist birisiydim. Yavaşça da olsa artık kendime tengri inancına sahibim demek mutlu ediyor. Teşekkür ederim bilgiler için...

    YanıtlaSil

Blogger tarafından desteklenmektedir.