Töre ve Hukuk Çıkmazı

Töre ve Hukuk Çıkmazı

Yıllarca medya bize ardında 'cinayeti', 'katliamı', 'vahşeti' kelimeleri olmak kaydıyla bir 'töre' kavramı sundu.

Gökalp gibi birçok Türkolog için 'Türk' sözünün kökünü oluşturan 'töre' kavramı; herhalde tarihinin en itibarsız dönemini son elli yılda yaşamıştır.

Nitekim günümüzde 'Türklüğün' de rahatlıkla ayaklar altına alındığını göz önünde bulunduracak olursak, Türk'ün kökü olan 'törenin' çiğnenmesi bizi şaşırtmaz.

İşin ilginç yanı, televizyonda genelde namus cinayetlerinin gerekçesi olarak gösterilen 'töre' Türk değil, Kürt töresinin marifetidir. En azından bu gerçeği bilelim.

Üşenmedim, Kürtçe sözlüğe baktım. Onlar da bu 'töre' sözünü aynen bizden almışlar ve bu şekilde kullanıyorlar. Fakat kavramın içini kendi kültürlerine göre doldurdukları için ortaya bir yozlaşma çıkıyor. Yine at izi it izi birbirine karışıyor yani.

Halbuki Türk töresi, Kağan'ın önerisi ve kurultayın onayıyla yüzyıllarca gelişip değişip kendisini güncellemiştir. Bu töre, bir anlayış olarak günümüze kadar ulaşmış ve hatta hala varlığını sürdürmektedir.

Örneğin verdiği sözü tutmayanlara karşı gösterdiğimiz ağır tepkiler, Türk töresinin bir gereğidir.

* * *

Eski cezaevi müdürü olan dayım bir keresine 'bir koğuş, evine giren hırsızı yaralayanlarla dolu' demişti.

Düşünün; evinize, malınıza, canınıza, ırzınıza kastetmiş olan bir hırsızı yaraladığınız için hapis yatıyorsunuz. Belki de sizin mahkumiyet süreniz, hırsızınkinden daha uzun sürecek!

Ne talihsiz bir durumdur bu.

Geçen gün Adana'da yakalanan kapkaççının 'çıkayım yine yapacağım, mesleğim bu' diye arsızca haykırdığını duyduk.

Bu gibi olaylar Türk'ün adalet duygusuna adeta neşter vurmaktadır.

Evet, hukuk işi gerçekten çetrefilli. Asalım, keselim ile işler yürümüyor; doğru. Fakat yönünü Batı'ya çevirmiş olan genç Cumhuriyet'in hukuku üzerine bir Türk damgası vurmak gerekmiyor mu?

Örneğin 1 Mart 1926'da kabul ettiğimiz Ceza Kanunu; İtalyan Ceza Kanunu alıntısıdır.

Ardından, İsviçre'nin Hukuk Muhakemeleri Usulü Kanunu,  Almanya'nın Ceza Mahkemeleri Usulü Kanunu yürürlüğe girmiştir.

Elbette o dönemde yeterli aydın hukukçumuz bulunmuyordu, fakat hala mı aynı yerde sayıyoruz?

* * *

Kadın cinayetlerine, vatana ihanete, hırsızlığa ve diğer yüz kızartıcı suçlara hak ettiği cezaları vermek; toplumun adalet ve güvende olma duygusunu pekiştirmek mutlak gereklidir.

Dışarı çıktığında, topluma baş belası olacak herifler mümkünse ıslah edilmeli; değilse toz edilmelidir. Tekrardan başımıza bela olsun diye salıvermenin işlevselliği yoktur.

Bu yüzden en güzide şehirlerimiz, sahillerimiz; soyu-sopu belirsiz, vasıfsız bok böcekleriyle istila edilmiş haldedir.

Sözün özü; Türk töresinin etkisini Türk hukuk sistemi üzerinde daha fazla görmek istiyoruz. Belki de sırf ithal hukuk sistemine sahip olduğumuz için bugün adalet hissinden yoksunuz.

Yine kendi bedenimize uymayan bir kıyafeti giymek için yırtınıyoruz. 

Biz Avrupalı değiliz.

25-09-2016 

U.R.S.